Hylakrant_2021

HYLAKRANT 2021

Hylakrant 25/2021 - 30/03: Paddentrek 2021 is voorbij


Het zat er aan te komen natuurlijk, maar nu is het zeker. De paddentrek is na twee maanden volledig voorbij. Zowel op 29 als op 30 maart werden er nog nauwelijks dieren gevonden terwijl het maar liefst 15 graden warm was. Zo werden er dinsdagavond met veel moeite 5 dieren en 1 alpenwatersalamander gevonden.
Met dit soort temperaturen zou de paddentrek moeten pieken dus is er maar 1 besluit: de paddentrek is volledig voorbij, ook al liggen er nog geen eierlegsels in de sloot van de Babbelbeekse Beemden. Van steeds meer plaatsen komen er nu meldingen binnen van eierlegsels, dus hopelijk zullen ze er nu ook gauw aan beginnen in de Babbelbeekse Beemden.
Het exacte cijfer is nog niet helemaal berekend, maar 2021 eindigt tussen de 1.530 en 1.540 dieren met  een record aantal kikkers.
Van zodra er eierlegsels zijn kan er nog een piekje zichtbare terugtrek (van de poel na de eierlegging terug naar het land) komen, maar dat zal dan maar gebeuren tot uiterlijk donderdagavond 2 april, want het weer slaat nog maar eens volledig om en wordt het vanaf vrijdag koud voor de tijd van het jaar waardoor ook de terugtrek niet meer zichtbaar zal worden.
We wachten dus nog altijd op eierlegging. Pas dan kunnen we het 30ste jaar paddenoverzetseizoen definitief afsluiten.
Iedereen bedankt voor de hulp. Jullie hebben mee het verschil gemaakt tussen leven of dood voor deze dieren. Hopelijk kunnen we volgend jaar op jullie rekenen.


Samen met het einde van de paddentrek verdwijnt ook deze nieuwsbrief. 25 Hylakranten werden er dit seizoen gepubliceerd. Hierin hebben we geprobeerd een juiste voorspelling te maken in een raar paddenoverzetseizoen, iets wat door de klimaatverstoring de regel schijnt te worden.
De paddenoverzetresultaten kan je lezen op https://www.hylawerkgroep.be/paddenoverzet/acties/DUFFEL/Senthout.

-------------------------------------------------------


Hylakrant 24/2021 - 27/03: Achterhoede in heentrek


We zijn nu 2 maanden lang bezig met de paddenoverzet 2021. Dat is behoorlijk lang en lijkt de laatste jaren meer en meer een tendens te worden. Sinds 27 januari werden de eerste trekkende amfibieën gevonden en sindsdien zijn onze dagverantwoordelijken paraat: twee maanden maar liefst dat velen onder jullie mee komen helpen om dieren veilig over de weg te helpen. Met succes want het aantal verkeersslachtoffers ligt momenteel op een goed percentage met 62 dieren.

De paddentrek is nog altijd niet gedaan: zowel donderdag- als vrijdagavond leverde uitsluitend heentrek op. Donderdag moesten we tevreden zijn met 17 dieren, waaronder 3 koppels. Het weer was dan ook niet ideaal. Het was zo goed als helder en het koelde snel af te beginnen bij 9 graden bij het invallen van de schemering naar 5 graden later op de avond.
Vrijdag vonden we nog altijd heentrekkers met maar liefst 10 koppels (helaas ook 2 doodgereden koppels - echt zonde). Na een relatief zachte dag van 15 graden gingen we met 12 graden de avond in. Regenen deed het (nog) niet. Zowel de zuidwestenwind als de aanwezige bewolking hielden de temperatuur op peil waardoor het nauwelijks kon afkoelen. Met 48 heentrekkers was het verre van een flopavond: opvallend veel koppels en meer wijfjes pad dan mannetjes, wat toch wel het signaal is dat de paddentrek op zijn laatste aan het lopen is.
Er liggen nog altijd geen eitjes in de voortplantingspoel (vrijdagmiddag lang gezocht maar niks gevonden), maar er leek toch al wat meer beweging in de poel wanneer we de dieren naar de voortplantingspoel brachten. Terwijl we dit deden begon het ook te regenen, maar samen met de regen stroomde ook meteen de koude lucht binnen. De temperatuur daalde op enkele minuten tijd van 12 naar 7 graden, om dan door te dalen naar 5 graden. Ik besloot ondanks de temperatuurval nog een controleritje te maken, maar dat leverde niks meer op. Het bleef bij die 48 dieren, waarbij ook 4 kikkers en sinds lang ook nog eens een salamander.

Wat het aantal kikkers betreft, hebben we het record van vorig jaar al verpulverd. Het record was 49 vorig jaar, terwijl er nu al 63 op de teller staan. Of we hier nu kunnen uit besluiten dat de kikkers het beter beginnen doen is wat voorbarig, maar leuk is het wel. Wat ons aantal amfibieën in totaliteit betreft staan we nu op een 14de plaats (tijdreeks 1996-2021) met een voorlopig subtotaal van 1.517 dieren. Vorig jaar sloten we af op 1.622 dieren, het record met 2.599 dieren uit 2006 is nog heel ver weg.

En hoe moet het nu verder met onze paddentrek?
Ik val wellicht in herhaling, maar er staan ons interessante avonden te wachten met min of meer ideaal paddentrekweer vergelijkbaar met de topavonden die we in februari boekten. Na een koele zaterdag met een gure westenwind en dus ook een koele zaterdagavond met een temperatuur van rond de 6 à 7 graden met weinig trek, wordt het komende week interessant. Zondagavond zouden we met gelijkaardige omstandigheden als afgelopen vrijdagavond de avond ingaan. Zo'n 11 graden, dus dat zou dus paddentrek moeten opleveren, maar zeker geen topavond. Interessanter worden maandag- dinsdag- en woensdagavond met dinsdagavond als topper. Een hogedrukgebied gaat zich positioneren boven Oost Europa waardoor wij een warme zuidenwind krijgen, volop zon en droog. Dit zorgt ervoor dat op maandag wellicht de 20 graden al dicht in de buurt komen. Als het maandag nog niet lukt dan halen we die zeker op dinsdag, temperaturen van 23 à 24 graden worden zelfs niet uitgesloten. Dit betekent dat we, ondanks de heldere omstandigheden, met 14 tot misschien wel 17 graden de avond ingaan. Als er dan geen paddentrek meer is, dan weten we dat het gedaan is. Als er weinig heentrek is weten we dat we echt wel met de achterhoede bezig zijn. Die warme dagen moeten bovendien de dieren toch ook wel gaan activeren om eindelijk aan de eierlegging te beginnen. Sommige dieren wachten al 2 maanden en de grote massa zit nu toch ook al ruim een maand te wachten.
Welke scenario's er zich ook voltrekken in dit bijna zomers intermezzo, het ziet er naar uit dat dit dan echt de laatste avonden paddentrek zijn want vanaf 1 april komt er terug een fikse afkoeling met opnieuw noordelijke luchtstromingen met maxima onder het langjarig gemiddelde en zelfs kans op nachtvorst. Ook een opvallende terugtrek zal dan niet plaatsvinden.

Samengevat
Wie dus tijd heeft (en door de corona moeten de kinderen niet naar school): kom ons nog helpen van zondag- tot woensdagavond. Geen 100% garantie op veel dieren daar we niet zeker weten in welke fase van de paddentrek we ons bevinden. Ook als er geen dieren te vinden zijn zal er van alles te zien zijn in de poelen bij dit soort zachte avonden. Zaterdagavond mag je komen maar gezien de koude verwachten we geen tot slechts enkele dieren (code geel of zelfs groen), gecontroleerd wordt er wel, al is het maar om beter te weten in welke fase we zitten. De rest van de komende avonden kan het variëren van niets tot alles, maar puur gelet op het weertype zou het zwaar moeten pieken zoals tijdens de februaripieken.
En hou er rekening mee dat de zomertijd vanaf zondag geldt. Bij bewolkt weer worden alle helpers verwacht vanaf 20.30 uur, bij helder weer mag het nog een kwartier later zijn.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 23/2021 - 24/03: Woensdag was een amplexusavond


Zoals aangekondigd was woensdag een matige trekavond met 57 dieren. De zon scheen de hele dag en we kregen 15 graden overdag. Bij het invallen van de schemering was het nog 11 graden bij helder weer. Rond 19.40 uur werd de eerste pad gevonden en tussen 19.50 uur en 20.00 uur werd het even druk. Op een bepaald moment vond ik maar liefst 3 koppels tegelijk op de weg. Het gebied werd goed 'bewaakt': er waren heel wat mensen ingegaan op de oproep te komen helpen. Iedereen vond wel iets, de ene al meer dan de andere. Het aantal slachtoffers is hierdoor beperkt gebleven tot één. Uiteindelijk werden er 21 mannetjes, 18 wijfjes en maar liefst 12 koppels gevonden. Verder ook 2 bruine en 6 groene kikkers, in totaal dus 57 dieren. Ons subtotaal is daarmee aangedikt tot 1.436 dieren. In de emmers werden snel bijkomende koppels gevormd. De paddentrek is dus nog altijd niet gedaan. In de poelen is het nog altijd rustig, nog altijd geen eilegsels te vinden. Verwacht wordt dat de eitjes één dezer dagen zullen verschijnen.

Een controle ritje omstreeks 21.30 uur bij zo'n 6 graden leverde niks meer op. Te fris voor paddentrek.
Donderdagavond zal opnieuw helder of licht bewolkt ingaan. Wellicht zal het iets frisser zijn dan woensdagavond bij zo'n 9 graden ipv 11 graden. Toch denk ik dat er opnieuw een piekje paddentrek zal plaatsvinden, wellicht code oranje dus.
Vrijdagavond wordt interessant. Overdag schijnt de zon volop en wordt het zacht met temperaturen die minstens 15 graden zullen halen, mogelijk nog iets meer. Tegen de late namiddag of avond neemt de bewolking toe en vanuit het westen gaat het regenen. Die regen is gekoppeld aan een koufront met een temperatuur val. Met grote waarschijnlijkheid zitten we in de avond nog in de zachte lucht met temperaturen die rond de 12 à 14 graden zou kunnen liggen. Met deze temperaturen, eventueel de nodige neerslag en minstens de hoge vochtigheid, moet de achterhoede de straat op lokken. Een code rood is dus zeker niet ondenkbaar.
Zaterdagavond zal rustiger verlopen want dan zitten we in polaire zeelucht met een gure wind. Wellicht zal het te guur zijn met mogelijk hagelbuien en/of te koud zijn als de buien uitsterven en het volledig opklaart. Als er al paddentrek zou zijn, dan zal het zeker niet veel zijn. Code geel of zelfs groen is best mogelijk.
Vanaf zondag 28 maart neemt een nieuw hogedrukgebied het heft in handen maar deze keer ligt het hoog gunstig met een zuidenwind, waardoor warme lucht wordt aangevoerd van maxima van 15 tot zelfs 21 graden op woensdag. Met dit scenario kunnen we stevige paddentrek verwachten op voorwaarde dat er nog paddentrek zal zijn. Wat er daarna zal gebeuren op weerfront is nog onzeker maar misschien ook niet meer belangrijk omdat de paddentrek dan wel voorbij zal zijn.
Wil je ons en de achterhoede helpen: kom dan zeker af op de avonden die we aankondigen als minstens code oranje want dan kunnen we alle hulp gebruiken.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 22/2021 - 23/03: Kondigen 17 heentrekkers de grote achterhoede aan?


Dinsdagavond ruilden we de noordenwind in voor een zuidwestelijke. De weersomstandigheden waren allesbehalve ideaal, maar na elf dagen bestendig onder de 10 graden te blijven, lukte het op 23 maart vlot om daarbovenuit te schieten. Met onverwachts veel zon haalden we op sommige plaatsen meteen 12 tot 14 graden. Bij het invallen van de schemering stond er nog 8 à 9 graden te lezen. Zou dit weertype de paddentrek terug op gang trekken? Het antwoord leek positief want we vonden toch al zeventien dieren op de weg (waarvan 1 slachtoffer). De overige 16 waren duidelijk allemaal heentrekkers. In de emmer werden al snel paren gevormd waarmee de stelling dat er nog een achterhoede komt meteen kracht was bijgezet.

Er liggen nog altijd geen eitjes in de Babbelbeekse Beemden en de dieren die in het water zitten laten zich ook nog altijd niet zien. Een mens zou schrik krijgen dat er geen eieren gaan komen, maar na vanavond ben ik er toch wat geruster in dat het allemaal nog wel zal komen. Het is gewoon een kwestie van zachter weer en zachtere avonden. Dinsdagavond was het echter helder en het koelde snel af van 8 graden bij schemering  naar 4 graden om 21.30 uur. Het laatste dier werd bij amper 5 graden gevonden.

Woensdag lijkt ons, onder invloed van het hogedrukgebied dat nu boven de Alpen is gearriveerd, opnieuw een vrij zonnige droge dag te brengen met temperaturen die nog een tikkeltje hoger kunnen komen tot 15 graden. De avond zal naar alle waarschijnlijkheid opnieuw met de nodige opklaringen starten, waardoor de afkoeling opnieuw kan starten. Door de enkele graadjes winst kan dat misschien bij 10 graden en daarmee durven we hopen dat er nog meer dieren terug aan de paddentrek zullen beginnen. Een voorzichtige code oranje lijkt dan een logische voorspelling.
Donderdag lijkt een herhaling te worden met opnieuw droog en wellicht redelijk zonnig weer. Iets meer kans op wolkenvelden waardoor we wellicht overdag al een klein stapje terugzetten, maar een temperatuur van 12 graden moet haalbaar zijn. Afhankelijk van der bewolking zal deze avond ingaan met 7 à 10 graden.
Vrijdag verandert het weer en komt er een ander belangrijk element op de proppen: neerslag. De invloed van het hogedrukgebied is helemaal uitgezongen en een Noord-Atlantische depressie neemt het overen het zou met een aanspannende zuidwester 15 graden kunnen worden. Een actief koufront zou in de loop van vrijdagavond of -nacht overtrekken. Achter het front draait de wind naar het noordwesten en wordt zaterdag kil en guur maartse buien. Door de koude bovenluchten is hagel en onweer niet uitgesloten. De temperaturen halen met moeite 10 graden. Zaterdagavond lijkt dan ook niks te worden op vlak van paddentrek, temeer omdat de buienmachine opdroogt in de loop van de avond.

Een nieuw hogedrukgebied neemt het dan over en dat zou een blijver zijn die voor een serieuze lenteopstoot zorgt volgende week. Er worden al temperaturen van 20 graden of meer genoemd. Dit alles wel bij zonnig en dus kurkdroog weer. Een herhaling van de extreem warme week in februari en dan weten we: als er nog heentrek is dat de finale is ingezet wat paddentrek betreft.
Conclusie: de paddentrek lijkt na vanavond 23 maart opnieuw op gang te komen en dat zal wellicht tot vrijdagavond doorgaan. Hoe intens hangt af van details, wolken of geen wolken in de avond, maar een gemiddelde code oranje voor de komende avonden lijkt realistisch, al kan vrijdagavond ook een rode avond worden gezien de regen die in de avonduren zou kunnen vallen voor zover we nog voor de koudere lucht zitten. De details en timing van dit regenfront zullen in de loop van de week wel duidelijker worden. Zaterdagavond zal bijna of helemaal niks worden, volgende week zou dan de hele achterhoede moeten komen. Hopelijk volgen dan ook snel de eitjes in de poelen dankzij de opwarmende zon, zodat we einde volgende week hopelijk de paddenoverzet 2021 kunnen afronden na een periode van 2,5 maanden met de nodige onderbrekingen ertussen.
Hoeveel komen er nog? Hoelang duurt het nog? Zit er nog een piekavond in of blijft het bij nog wat natrekkers? Het antwoord hopen we binnenkort te weten.
Wie woensdag-, donderdag- en zeker vrijdagavond padden wil komen overzetten is welkom. Veel dieren zijn niet gegarandeerd, maar wel mogelijk en dan kunnen we natuurlijk alle hulp goed gebruiken.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 21/2021 - 22/03: Komt de paddentrek terug op gang of is het gewoon voorbij?


Hier is de eerste Hylakrant in een week tijd, iets wat zelden gebeurt in maart. De oorzaak? Al meer dan een week ligt een krachtig hogedrukgebied ten westen van Ierland. Dat zorgt voor constant noordelijke luchtstromingen en dus te lage temperaturen, te koud voor de tijd van het jaar. Soms veranderde het hogedrukgebied wat van vorm waardoor we verschillende soorten weer kregen: nu eens veel bewolking uit het noordwesten met soms wat neerslag en dan weer volop zon gevolgd door een vriesnacht. Frisse temperaturen met vaak een onderkoelde en vaak voelbare noordenwind.
Stilaan lijkt die weersituatie wat te gaan wijzigen en weet wat zachtere lucht uit een meer (zuid)westelijke hoek ons te bereiken in de loop van volgende week: dat wordt interessant voor de paddentrek.

Sommige weermodellen laten het hoog zich wat zuidelijker terugtrekken waardoor oceaanstoringen aan de noordflank van het hoog erin slagen onze streken te bereiken. We moeten dan met 12 à 13 graden tevreden zijn maar met veel wolken en zelfs enkele liters regen. Anderen laten het hogedrukgebied meer domineren met meer ruimte voor zon en echt lenteweer met 15 graden maar geen neerslag. Welk model er ook gelijk heeft, als er nog paddentrek komt dan moet het vanaf dinsdag- of uiterlijk  woensdagavond gaan gebeuren.


Eerst nog een terugblik naar de voorbije week. Ondanks het koude weer werd er door onze dagverantwoordelijken bij de minste twijfel gecontroleerd en soms leverde dat wat op: maandag- en woensdagavond bijvoorbeeld werd er 1 koppel (amplexus) gevonden en verder niks. Heentrek dus, verder tussendoor nog enkele mannetjes. Met het tiental dieren van vorige week erbij zitten we nu aan een subtotaal van 1.362 dieren in 2021. Vreemd toch dat er nog altijd geen eierlegsels zijn op de Babbelbeekse Beemden. Er komen stilaan wel meldingen binnen van eierlegsels vooral in kleinere tuinvijvers of plekken in of vlakbij de bebouwde zones. Wellicht is het water nog altijd te koud in ons actigebied wachten de dieren nog even af.

De grote vraag is dus: komt de achterhoede nog of niet? Volgens mij is het paddentrekseizoen nog niet voorbij, het seizoen is nog niet gedaan.


Ik geef dan ook volgende codes voor de komende week. Maandag zitten we nog met de noordelijke stromingen dus we halen overdag geen 10 graden. Die avond wordt dus niets tot heel weinig (code groen, eventueel een beetje geel). Dinsdag halen we al 11 of 12 graden en kantelt de wind naar de zuidwesthoek, maar mede door opklaringen zou de avond en nacht nog koel verlopen. Toch durven we hier al code geel voorspellen. Woensdag halen we 13 graden en woensdagavond zouden we veel bewolking hebben met mogelijk regen en temperaturen die rond 10 graden hangen in de avonduren. Als er dan geen paddentrek is, dan moeten we besluiten dat het gedaan is.


De conclusie is dat er deze week duidelijkheid moet komen over de stand van zaken van de paddentrek. Tot dinsdagavond hoeft er niemand te komen naar de actieplaatsen, maar vanaf woensdag is dit onder voorbehoud wel gewenst. De dagverantwoordelijken controleren wel, zeker vanaf dinsdagavond. Dinsdagavond hopen we meer te weten door wat we vastgesteld hebben en zullen ook de weersvoorspellingen betrouwbaarder zijn. Tot heel binnenkort voor hopelijk nog een flinke achterhoede!

-------------------------------------------------------

Hylakrant 20/2021 - 13/03: Paddentrek sputtert door het gure weer


Gisterenavond werden er nauwelijks dieren gevonden op de weg. De paddentrek sputtert volledig. In de baangrachten zaten er wel en die werden er dan ook gretig uitgevist wat niet echt de bedoeling is, maar wel leuk voor de kinderen natuurlijk. In totaliteit werden er 18 dieren gevonden en naar de voortplantingspoel gebracht.

Op basis van deze elementen en van wat we afgelopen avonden zagen, kunnen we nu wel stellen dat de paddentrek zo goed als plat ligt. Het weer is gewoon veel te guur. Veel wind, temperaturen die maar net op of rond de tolerantiegrens liggen, vaak droog in de avond tussen de buien door, enz ... .

Gezien de weersvoorspellingen zal het er de komende tijd niet op beteren. Vandaag krijgen we nog hevige wind met voorjaarsbuien die beladen zijn met hagel en zelfs kans op een donderslag. Volgende week luwt de wind wel, maar door de hogedrukwerking ten westen van ons wordt een aanvoer van polaire lucht op gang gezet. De temperatuur overdag haalt nauwelijks 7 graden. Als er een bui valt kan daar altijd hagel in zitten. De nachten worden nog koeler met kans op grond- en zelfs nachtvorst. We gaan dus van een koudegevoel nu naar echte kou. Niet dat het extreem koud of winters wordt, maar wel te koud voor veel paddentrek. Typisch voorjaarsweer eigenlijk!

Ik kondig dan ook code geel af voor vanavond. De dagverantwoordelijke controleert wanneer de straat nat ligt of er neerslag valt. Volgende week zetten we waarschijnlijk de controles volledig stil.

Het heeft voorlopig geen zin meer om te komen helpen, want er zullen nauwelijks dieren te zien zijn. Een beetje zoals gisterenavond. Wanneer een bui zou vallen kunnen er misschien wel even enkele dieren de oversteek wagen, maar veel zal het niet zijn, hooguit een tiental. De achterhoede (voor zover die er nog komt) zal nog even moeten wachten want het fris weer zal even aanhouden, daar het hogedrukgebied zich ten westen van ons heeft genesteld en de noordelijke luchtstroming minstens een week stand zal houden.

Is de paddentrek voorbij? Het zou kunnen, maar er is nog altijd geen eierafzetting bezig. De paddentrek is pas voorbij wanneer er eierlegsels zijn en de padden terug verdwenen zijn. Dat is dus nog niet geval, waardoor ik eerder denk dat ze gewoon wachten op betere weersomstandigheden.

Dit grilliger paddentrekverloop met te vroege piekavonden en dan onderbrekingen bewijst dat er iets mis is met ons klimaat. De paddentrek begint te vroeg door extreem zachte temperaturen (4 dagrecords achter elkaar) in februari die eerder in mei thuishoren en als het weer dan omslaat naar normaal weer voor maart valt alles stil.

Waarschijnlijk zullen jullie enkele dagen of zelfs een hele week geen hylakrant meer ontvangen. We zijn jullie dan niet vergeten, maar zoals het er naar uitziet blijft het weer te ongunstig voor paddentrek en dit al minstens tot en met 20 maart.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 19/2021 - 12/03: Wind houdt paddentrek in toom


Donderdagavond gaf, ondanks de 12 graden overdag, niet de verwachte herstart van de paddentrek. Bij 8 à 9 graden, droog weer met beurtelings wolken en brede opklaringen, maar met een sterk windveld liep de paddentrek niet echt lekker. Het eerste dier werd pas gevonden om 19.24 uur, het totaal klokte ver onder de verwachtingen af op slechts 14 dieren (13 padden en 1 bruine kikker).
Dit vervelende weer houden we de komende avonden ook. Daarbij komt nog dat we op thermisch vlak ook overdag net geen dubbele cijfers meer halen en ergens bij een 9 graden blijven steken. Koude bovenluchten zorgen voor buien waar onweer en hagel kan inzitten met de nodige rukwinden er bovenop. In de avonduren hangen we dan rond de kritische 7 graden. We zullen elke avond nog wel wat dieren vinden, maar hoeveel er de oversteek zullen wagen hangt af van details. Passeren de buien wanneer het donker wordt, ligt de straat nog nat of zitten we juist in een droger intermezzo met brede opklaringen. En dan de wind, die met 4 tot 5 beaufort voelbaar zal blijven, luwt die even of gaat die net stevig te keer. Zo ziet het er naar uit dat onze paddentrek gaat aanslepen en vanaf maandag mogelijk zelfs helemaal terug zal stilvallen als het overdag nog een fractie kouder wordt door aanvoer van polaire lucht.
Onzekerheid troef : te goed weer om niet te controleren, te slecht om topavonden te hebben.

Nog altijd geen legsels op de sloot, de dieren die tot nu toe gevonden werden waren duidelijk allemaal heentrek. Dat de paddentrek aarzelt is dus aan het niet ideale weer te wijten.

Vandaag was er relatief weinig volk om mee te komen rapen en dat uitte zich in 3 verkeersslachtoffers op de 14 geregistreerde dieren. Alle hulp is welkom ook op zo'n kwakkelavonden.

Wat geeft vrijdagavond 12 maart? Opnieuw een kwakkelavond of toch een matige trek of een topavond? Het antwoord volgt in een volgende hylakrant want ik weet het deze keer niet.
Weet je niet wat doen, en wil je een frisse neus halen, kom gerust af want we kunnen alle hulp gebruiken. Er zullen bijna zeker dieren zijn maar hoeveel dat kunnen we met dit vervelend weer niet op voorhand voorspellen. Onze dagverantwoordelijken zullen aanwezig zijn vanaf de inval de schemering tot ze beslissen de actie stop te zetten. Bij betrokken weer is de start al 18.50 uur, bij meer opklaringen eerder 19.10 uur of zelfs iets later. Is er om 19.30 uur nog geen enkel dier gevonden betekent het dat het niet veel zal worden.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 18/2021 - 10/03: Geen ideaal weer maar toch opnieuw paddentrek


10 maart was een droge dag, de zachtste sinds lange tijd. We haalden net 10 graden en dat was al even geleden. Toen de avond inviel begon het te druppelen maar de wind trok ook aan. De avond ging in met 8 graden maar al gauw daalde het kwik naar 5 graden. Even leek het erop dat de amfibieën verstek zouden geven maar rond 19.10 uur werd de eerste pad gevonden. Uiteindelijk leverde deze avond de volgende vangst op: 18 mannetjes pad, 1 vrouwtje pad, 2 amplexus, 1 vrouwtje en 2 mannetjes bruine kikker en nog een alpenwatersalamander, één 1 verkeersslachtoffer pad. Met deze dieren erbij zitten we nu aan een subtotaal van 1.325 dieren. Het werd dus op de valreep nog een heel licht oranje avond die we rond 20.30 uur afsloten. Toen we de gevonden dieren aan de sloot afzette konden we zien dat een aantal dieren zich onmiddellijk ingroeven, een teken dat het echt te koud was voor paddentrek.
Woensdagavond is de paddentrek in slechte omstandigheden dus terug geactiveerd. Voorlopig liggen er nog altijd geen eitjes op de sloot en de twee koppels die werden gevonden tonen aan dat de paddentrek nog niet ten einde is. De vraag is: komen er nog en mogen we nog topavonden verwachten.
Donderdagavond lijkt een kans, maar ideaal ziet het er niet uit. Het wordt de meest zachte dag overdag met tot 12 graden, maar door de harde wind met rukwinden tot 90 km/h kan je niet echt van die zachtheid genieten en voelt het allemaal wat kouder aan. Volgens de laatste voorspellingen zou het niet regenen, al zou er wel veel bewolking zijn. Men verwacht nog een graad of 9, maar nog altijd veel wind. Niet ideaal voor paddentrek, maar voldoende goed om code oranje af te kondigen, wie weet wordt het zelfs rood.
Vrijdag tot zondag blijven depressies regen en buien aanvoeren. De dubbele cijfers overdag lijken we wel kwijt te spelen daar de depressies afkomstig zijn van de Noord Atlantische oceaan. De wind blijft ook meedoen. Wellicht zal er op die avonden zeker in het begin van de avond wat paddentrek zijn. Het zal van de details op de avond zelf afhangen hoe intens. Code oranje lijkt realistisch, of er ook een topavond uit zal komen is afwachten.
Daarna zou de trein aan depressies geblokkeerd geraken door nieuwe hogedrukimpulsen. Enkel zwakkere storingen met veel wolken kunnen ons nog bereiken. Met noordelijke luchtstromingen breekt echte lente niet door en we zullen overdag met veel moeite dubbele cijfers halen. In de avonden hangt het af van de bewolkingsgraad hoe snel het afkoelt en dat zal zijn invloed hebben op de intensiteit van de paddentrek. Ideaal paddentrekweer is dit alles behalve.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 17/2021 - 9/03: Herstart van de paddentrek woensdagavond?


Dinsdag was een natte maar kille dag. Een klein lagedrukgebied bleef wat haperen en zorgde voor eerder grijs weer met tussendoor een geut regen bij maxima van amper 6 à 7 graden. Zoals verwacht leverde dat niets op. Toch werd gecontroleerd want het was vochtiger en wat minder koud dan de vorige avonden. Onze twee  dagverantwoordelijken gingen dan ook zonder bijkomende amfibieën op de teller naar huis.
Woensdag 10 maart is de rol van het hogedrukgebied dat ons koud, droog en meestal zonnig weer bracht tot zondag volledig uitgespeeld. De wind is al gekanteld van noord naar zuidwest en dat kondigt heel ander weer aan. Een diepe stormachtige depressie komt van de Noord Atlantische oceaan in onze richtingen. Aan deze depressie hangen niet alleen regengebieden, maar ook een serieus windveld. Doordat de lucht vanaf de Noord Atlantische oceaan komt blijven de kwikstanden bescheiden. Woensdag nog geen 12 graden dat is pas voor donderdag, maar wel al 8 tot 10 graden. Eerst blijft het droog maar wanneer een warmtefront in de loop van de late namiddag arriveert gaat het regenen, eerst in het westen, later in de avond ook in het midden en oosten van het land. Waarschijnlijk zitten we nog in de relatief koude lucht, maar eens het warmtefront overgetrokken komen we in duidelijk zachtere Atlantische zeelucht terecht. Dat uit zich in een lichte stijging van de temperatuur in de late avond of nacht van 7 graden naar 9 of 10 graden. Dit lijkt redelijk ideaal paddentrekweer, maar door de wind zal het eerder guur aanvoelen met een gevoelstemperatuur van 4°C. Toch zou dit weertype de paddentrek terug op gang moeten kunnen trekken na een volledige onderbreking van net geen week.
Donderdag bevinden we ons in een stevig windveld met rukwinden van misschien wel 100 km/h maar ook in lucht van mogerlijk 12 graden. Ook in de avond zouden we ons nog in de zachte lucht bevinden met een grote kans op natte straten en zelfs nog neerslag. Met zo'n 9 à 10 graden moet er paddentrek zijn en is een drukke avond niet uitgesloten. De wind kan hier opnieuw de paddentrek wat temperen, want de gevoelstemperatuur ligt op zowat 6 graden.
Vrijdag, zaterdag en wellicht ook zondag en maandag is het een komen en gaan van regenzones en buienlijnen. Het blijft zacht, maar echt doorschieten doen de temperaturen niet, met een dikke 9 graden zullen we tevreden moeten zijn. De avonden kennen bewolking en die houden het zacht, alleen bij opklaringen zou het wat sneller kunnen afkoelen. Dat de temperaturen niet doorschieten en het bij opklaringen toch snel kan afkoelen heeft nog altijd te maken met het gegeven dat de zeelucht afkomstig is van het noordelijk deel van de Atlantische oceaan. Toch denken we dat, eens de paddentrek terug op snelheid komt, deze temperatuursmatiging weinig of geen invloed zal hebben. Grote vraag is wel hoelang de paddentrek nog zal doorgaan.
Vanaf dinsdag 16 maart lijkt er terug hogedrukweer op de kaarten te verschijnen met terug droog weer, opklaringen, normale maxima van 10 graden, maar koele nachten. Niet alle weermodellen zijn het daar echter  over eens.
Eerst kijken wat woensdagavond 10 maart zal opleveren. Ik reken op minstens code oranje, maar omdat de wind guur zal aanvoelen en de trek terug op gang moet komen denk ik niet dat het code rood zal worden. Donderdagavond is die kans veel groter. Wie dus (opnieuw) padden, kikkers en salamanders wil helpen, kom zowel woensdag als donderdagavond zeker langs en bij verlenging ook het komende weekend.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 16/2021 - 8/03: Weersomslag zal paddentrek reactiveren, maar wanneer juist?


De onderbreking van de paddentrek zal in de loop van deze week eindigen, de weeromslag is al ingezet, maar het gaat in stappen. Het hogedrukgebied dat ons dit weekend koud en zonnig weer bezorgde verzwakt geleidelijk en splitst zich in 2 tweeën: een deel versmelt met het Azorenhoog in het zuidwesten, het andere sluit zich aan bij het hogedrukgebied van West Rusland. Hierdoor komt de weg vrij voor Atlantische depressies met regen en zachter weer. Maandag kruipt het kwik met veel moeite naar 8 graden, want de koude lucht is nog altijd aanwezig. Ook maandagavond en -nacht zal het nog eerder koud zijn maar dankzij de bewolking zal het waarschijnlijk al niet meer vriezen. Een eerste verzwakt lagedrukgebied brengt een kleine storing die in de nacht van maandag 8 op dinsdag 9 maart misschien wat motregen lost. Met 1 tot 3 graden zal het nog altijd veel te koud zijn, we mikken dus op code groen.
Dinsdag 9 maart zal de wind ondertussen naar het (zuid-)westen zijn gedraaid en die brengt al iets zachter weer, wellicht net geen 10 graden. Dinsdagavond zou het droog zijn, de avond gaat in met zo'n 7 graden en het koelt nog altijd redelijk stevig af. Bij bewolking zou er vlak na de schemering even een klein piekje kunnen zijn. Vanaf dinsdagavond 9 maart wordt er door onze dagverantwoordelijken opnieuw gecontroleerd en geven we (voorlopig) code geel, maar bij opklaringen kan het evengoed groen zijn.
Woensdag 10 maart komt de westelijke trein goed op gang: veel modellen voorspellen zelfs een overtrekkende stormdepressie. Het kwik haalt overdag terug de dubbele cijfers, maar door de felle wind zal het eerder guur aanvoelen. Samen met de wind zou er woensdagavond ook een regenzone overtrekken met een nacht waarbij het kwik niet onder de 6 graden zou gaan. De wind kan mogelijk spelbreker zijn, maar we denken toch dat de paddentrek hier terug op gang zal komen, vandaar minstens code oranje, maar het kan evengoed code rood of donkerrood worden. Stip vanaf woensdagavond 10 maart dus al maar aan in je agenda om te komen  helpen want vanaf dan zouden we wel eens vertrokken kunnen zijn voor de finale paddentrek. Ook donderdag,   vrijdag en zelfs in het weekend zal er paddentrek zijn.
De komende dagen worden de details van het weer nog duidelijker, betrouwbaarder en kunnen we wellicht nog beter voorspellen of het een matige of topavond wordt. Met een subtotaal van 1.298 dieren staat 2021 voorlopig op de 16de plaats/27 jaar overzet op Senthout.

Lukt het al om boven de 1.300 dieren uit te komen op dinsdag of zal het pas gebeuren op 10 maart? En hoe stevig gaat dit getal nog stijgen? Momenteel wijst niets erop dat de paddentrek al gauw gedaan zal zijn. In de Babbelbeekse Beemden zijn er nog altijd geen eitjes te zien, maar de eerste meldingen van eitjes op andere plaatsen komen wel binnen, meestal beschutte plekken, vaak in de buurt van meer bebouwde zones. Daar is het ook net een fractie warmer dan bijvoorbeeld in de Babbelbeekse Beemden.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 15/2021 - 4/03: Dan toch code rood woensdag, nu tot 9 maart niets meer


Dinsdagavond begon niet met een gesloten bewolking, maar met ijle wolken die vooraf gingen aan het aangekondigde koufront. Door de licht bewolkte hemel bij schemering hield de warmte van overdag nauwelijks stand. Eerst leek het erop dat het een flop zou worden met meer paddenoverzetters dan padden, maar stilaan vanaf 19.10 uur werden toch her en der de eerste dieren gevonden. Vanaf 19.20 uur kwamen  steeds meer meldingen binnen van gevonden padden. Ongeveer elk groepje paddenoverzetters had wel dieren in de emmer en met zo'n 20 bubbels paddenoverzetteams kwamen we toch uit bij 75 dieren.
Een leuke verrassing was ook de aanwezigheid van onze (nieuwe) schepen van leefmilieu van de gemeente Duffel, Isabel Glorie: "Ik wou als schepen eens meedoen zodat ik weet hoe de paddenoverzet werkt": vertelde ze me. Zij hielp ook mee met de eerste en tweede telling en met de overbrenging van de dieren naar de voortplantingspoel in de Babbelbeekse Beemden. In de tweede telling zat ook de eerste bruine kikker, twee groene kikkers en ook de enige alpenwatersalamander die werd gevonden. De schepen liet me weten zeker nog eens mee te komen doen.
Net toen iedereen naar huis ging begon het te regenen bij ondertussen maar 7 graden. Gelukkig waren er nog enkele teams: er kwam een nieuw piekje geactiveerd door het vocht. Al snel werden er negen dieren op één ronde gevonden en dan weet je dat je maar beter nog even ter plaatse blijft. Door de regen vonden we vooral nog bruine kikker. De paddentrek viel op enkele dieren na opnieuw stil. Om 22.10 uur gaven ook wij er de brui aan. De derde vangst werd nog geteld en dat leverde een totaal op van 140 dieren.

Ons subtotaal staat nu op 1.294 dieren (1.125 padden, 43 kikkers, 74 salamanders) die in veiligheid werden gebracht, 52 dieren (35 padden, 1 kikker en 16 salamanders) werden als verkeersslachtoffer geregistreerd. Hiermee zitten we qua ranking in de middenmoot en nog 350 dieren verwijderd van het eindtotaal van vorig jaar. Voorlopig wijst niets er op dat de paddentrek op z'n laatste beentjes aan het lopen is. Gisteren werden liefst 10 koppels gevonden, alle andere padden waren duidelijk heentrek en er zijn nog geen eitjes te bespeuren in de Babbelbeekse Beemden.
Hoe moet het nu verder de komende avonden? De regen van vandaag vormt de begrenzing van veel koudere lucht die vanuit het noorden binnenstroomt. Die regen zal geleidelijk wegtrekken en er komen opklaringen tevoorschijn, maar zelfs met bewolking zal het vanavond guur en fris zijn. Wanneer de straat nat zou liggen kan dat eventjes voor wat paddentrek zorgen, maar algauw zal het helemaal stilvallen. Er zal gecontroleerd worden vanavond maar veel paddentrek wordt er niet verwacht, vandaar code geel.
Van vrijdag 5 tot zondag 7 maart zal er zelfs niet meer worden gecontroleerd. Met 100% zekerheid is er geen paddentrek: dit weekend schijnt de zon wel maar dit bij frisse temperaturen van 6 à 7 graden overdag en 's nachts lichte tot zelfs matige vorst. Geen weer voor paddentrek!
Vanaf maandag 8 maart wordt het interessanter en zouden we wel eens naar de finale van de paddentrek kunnen gaan. Het hogedrukgebied zal stilaan zijn greep op ons weer verliezen. Atlantische regenzones proberen ons land in te palmen en brengen ook iets zachtere lucht mee. Die trend zou zich de eerste 10 dagen doorzetten. Twee kanttekeningen daarbij: de bovenluchten zijn van polaire oorsprong en daardoor op 5 km hoogte ijskoud met de nodige maartse buien beladen en de wind daarbij zou het (te?) guur kunnen maken. We volgen het op, maar volgende week lijkt het opnieuw paddentrekweer en dit mogelijk tot de finish. Voorlopig geven we dan ook code rood vanaf woensdag10 maart en minstens geel vanaf maandag 8 maart.

Wanneer er vanavond geen spectaculaire dingen gebeuren krijgen jullie pas in de loop van het weekend of ten laatste maandag een nieuwe Hylakrant in jullie mailbox. Noteer alvast dat er vanaf dinsdagavond 9 maart terug paddentrek kan zijn en dat er vanaf woensdagavond 10 maart terug paddentrek zal zijn!

-------------------------------------------------------

Hylakrant 14/2021 - 2/03: Nog één avond paddentrek, daarna tot minstens 9 maart niets meer


Dinsdag 2 maart leverde alweer een dagwarmterecord op: 17,2°C!  Je zou dan denken dat dit 's avonds veel paddentrek zou opleveren maar niets was minder waar. Van zodra de zon onderging kelderde de temperatuur van 18 naar 11 graden toen het begon te schemeren. Toen het kwik al was gezakt naar 8 graden werd het eerste dier gevonden: een mannetje. Even later vond een andere ploeg zowaar een amplexus. Uiteindelijk leverde deze avond amper tien dieren op. Code geel was dus de correcte voorspelling, oranje was veel te hoog gegrepen. Het laatste dier werd tijdens een controleritje om 20.33 uur gevonden bij 5 graden.

Woensdagavond lijkt een interessantere avond te worden na opnieuw een best warme dag met misschien opnieuw een dagrecord. Het wordt in alle geval de drukste avond van deze week want nu zullen er wel wolken zijn. Hierdoor blijft het met 10 graden of meer zacht en de lucht is ook vochtiger. Hoe druk hangt zoals vaak af van enkele details en vooral een juiste timing. In de nacht van woensdag op donderdag komt er een klein lagedrukgebiedje met daaraan verbonden een front dat vanuit Zuid-Engeland met een boog over Nederland naar ons toe komt. Dit lagedrukgebied geeft onstabiliteit, regen en vocht. Het is een buiïg koufront. Achter dat front stijgt de luchtdruk snel en komt koude noordelijke lucht binnenvallen waardoor donderdag wellicht midden in de nacht de maximumtemperatuur van 9 graden zal halen, terwijl het 's middags nog amper 7 graden zal worden.

Donderdagavond krijgen we geregeld buien verbonden aan dit koufront, maar die buiïgheid gaat er snel uit, want een nieuw hogedrukgebied vanuit het hoge Noorden neemt het roer over. Als er donderdagavond nog regen valt of er zijn nog wolken kan er ook in de koude lucht nog wat paddentrek zijn, maar als het uitklaart is het donderdagavond al over en uit.

Het hogedrukgebied schuift niet door maar blijft kamperen boven het Verenigd Koninkrijk of de Noordzee zodat we constant noordelijke tot oostelijke luchtstromingen krijgen. Droog, koud en meestal ook zonnig weer is het gevolg. Tot zeker 8 maart blijven we in de koude lucht zitten, met temperaturen die ondanks de zon overdag amper 6 of 7 graden halen en waarbij er in de nacht op uitgebreide schaal vorst zal voorkomen, tot mogelijk zelfs -5°C. In de avond zal de temperatuur ergens rond 3 graden hangen, te laag voor paddentrek. Zeker code groen.

Vanaf 9 of 10 maart lijkt er geleidelijk zachtere maar ook vochtigere lucht met de nodige wolken binnen te sijpelen vanuit het zuidwesten. Als dit doorgaat kan het terug interessant worden voor onze paddentrek want de wolken zouden ook lichte regen of motregen produceren, dan zou het eindoffensief wel eens ingezet kunnen worden.

Wie padden mee wil komen rapen? Hulp is woensdagavond meer dan welkom: als we nog in de zachte lucht zitten kan het wel eens druk worden, een code rood is dan niet uitgesloten. Schuift het front eerder of net trager binnen: het kan alle kanten op. Zeker wanneer het regent of de straat nog nat ligt zullen ze qua temperatuur minder kieskeurig zijn. Code oranje moet er dan zeker uitkomen.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 13/2021 - 1/03: Twee avonden paddentrek en daarna voortzetting onderbreking?


Na de piekavond op 25 februari werd het vrijstil op de terrein. De vaste kern bleef controleren en vrijdag en zaterdag vrijdag en zaterdag nog enkele vrijwilligers langs. De oogst:  een alpenwatersalamander vrijdagavond, negen dieren zaterdagavond, vijf dieren zondagavond en geen dieren maandag. Ons totaal bedraagt nu 1.124 dieren. Alle avonden was het helder en vrij fris. Vrijdagavond kelderde het kwik van 7 naar 3 graden, zaterdagavond startten we met 8 graden en bij 5 graden lag het helemaal plat, zondagavond gingen we de avond in bij 7 graden en op 1 maart was het 6 graden.
Laat ons eens kijken wat er nu aan komt? Het hogedrukgebied blijft nog eventjes bij ons maar trekt van de Noordzee naar Duitsland, waardoor de lucht niet meer vanuit het noordoosten komt maar eerder oostelijk en zelfs zuidoostelijk gaat waaien. Hierdoor krijgen we niet alleen iets drogere maar vooral warmere lucht. De mist zal wellicht uitblijven en daardoor kan de zon vanaf 's morgens schijnen wat temperaturen van wel 15 of 16 graden kan opleveren. Het gevolg is dat we de schemering ingaan met hogere temperaturen van om en bij de 10 à 12 graden, een situatie zoals vorige week waar we ook minstens een code oranje kregen. Het enige verschil met toen is dat deze luchtsoort onder heldere condities wel sneller afkoelt, vandaar toch eerder geel. Nog interessanter wordt woensdag 3 maart. Het hogedrukgebied trekt nog verder weg naar het oosten en daardoor komen we in een zuidelijke stroming te zitten. In het begin van de dag houdt het hoog nog een storing tegen die zich vanuit het westen opdringt terwijl er zich ten noorden van ons een nieuw hoog opbouwt richting het zuiden (naar onze streken dus). De zuidenwind voor het front zorgt voor nog zachtere temperaturen tot 17 graden. De bewolking van die storing gecombineerd met de zachte zuidenlucht zorgt voor een zachte woensdagavond met temperaturen die wel eens rond de 14 à 15 graden zouden kunnen liggen bij het ingaan van de schemering. Door de bewolking koelt het niet af, of tenminste nog niet direct want in de loop van de nacht arriveert het (actief) koufront met een temperatuursval van minstens 7 graden, achter het front stroomt polaire lucht vanuit het noorden binnen. De timing hiervan ligt nu ergens tussen 23.00 en 3.00 uur. Mocht dit front enkele uren eerder binnentrekken dan zal er al neerslag zijn in de avond maar kunnen we misschien ook al in de koude lucht zitten. Zoals de timing nu zit kan woensdagavond 3 maart code rood halen. Er zal dan paddentrek zijn tot de temperatuursval en na de afkoeling valt alles plat. Donderdagavond zitten we dan in de koude lucht bij zo'n 5 tot 6 graden, maar vallen er mogelijk nog steeds buien, genoeg voor een code geel: fris maar nat. Indien er geen buien meer zouden zijn en het uitklaart wordt het helemaal niets want eens de buien uitgestorven daalt het kwik snel en gaat het in de loop van de nacht zelfs vriezen. Over zaterdag- en zondagavond kunnen we kort zijn. We blijven in de koude lucht met brede opklaringen met overdag een graad of 7 en in de nacht vriestemperaturen, zeker geen paddentrekweer. Vanaf zondag worden de weerkaarten onzeker maar in de loop van volgende week kan het opnieuw interessanter worden voor de paddentrek.
Op de Babbelbeekse Beemden zijn er nog altijd geen eierleggende padden te zien. De dieren wachten hier op beter weer. In de retentiezone van het natuurgebied Edegemsebeekvallei werden al wel eierleggende padden gezien.
Conclusie: vanaf dinsdagavond worden we waakzamer en mogen jullie het wagen om dieren mee te komen overzetten. We geven minstens code geel, mogelijk zelfs code oranje. 100% garantie is er niet, maar die lijkt met de huidige voorspelling er wel in te zitten voor woensdagavond 3 maart. Voor die avond waag ik me zelfs aan code rood, een drukke avond dus. Donderdagavond hangt het af of er neerslag valt dan kan het nog een code geel worden, anders groen zoals het dat zeker zal zijn in het weekend.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 12/2021 - 27/02: Weinig of geen paddentrek volgende week


Donderdagavond 25/02 leverde met 345 dieren een topavond op, vrijdagavond vonden we met veel moeite nog 9 dieren. Het leven zoals het is bij de paddentrek: die wordt tijdelijk opgeschort zoals ik dit al min of meer had aangekondigd in de vorige editie.

De oorzaak ligt in het ander weertype: vochtigere (langdurige ochtendgrijs) en veel koudere lucht.

Vrijdagavond was helder en droog, slechts 6 graden bij schemering en een noordelijke wind. Toch waagden zich tussen 19.10 uur en 19.40 uur nog 4 mannetjes, 4 vrouwtjes pad en 1 mannetje alpenwatersalamander op stap. Bij de telling van de dieren zag je duidelijk ingraaf gedrag, wat aantoonde dat het echt te koud was voor deze 9 vondelingen. Toen we de dieren naar de sloot brachten was het al afgekoeld naar 5 graden. Daar was er maar weinig activiteit te zien. De padden die we loslieten zwommen onmiddellijk weg en doken onder in een schuilplaats diep onder het water, wachtend op betere tijden.

We kunnen dus echt stellen dat de paddentrek voorlopig stilligt. Wanneer daar verandering in komt is nog onzeker maar de weerkaarten neigen naar nog kouder weer volgend weekend met zelfs winterse maartse buien. Tot maandagavond krijgen we ongeveer hetzelfde weertype als afgelopen vrijdagavond: dus helder en snel afkoelende avonden. Tot dan zijn we zeker dat er weinig tot niets te vinden zal zijn. Vanaf dinsdag 2 maart draait de wind door naar het iets zachtere oosten en zelfs naar het zuiden waardoor we overdag iets hoger uitkomen met maxima van 14 tot 16 graden met veel zon (geen ochtendgrijs meer). Deze avonden zouden een voorzichtige heropstart mogelijk kunnen maken, maar zeker is dat niet en het zal een valse heropstart worden. De luchtsoort is dan wel iets zachter, maar nog altijd geen Noord-Afrikaanse lucht zoals afgelopen week. In tegenstelling tot vorige week zal deze lucht in heldere condities wel snel afkoelen en dat bevordert zeker geen paddentrek. De weermodellen voorspellen voor dinsdag- en woensdagavond wel temperaturen van 10 graden met weinige wind.

Daarom geef ik zeker tot en met maandagavond een code groen tot geel. Vanaf dinsdagavond kan er even een code oranje van komen. Tot woensdagavond zijn de weerkaarten het eens, maar vanaf donderdag is er een verandering op til en lopen de voorspellingen uiteen hoe het verder moet. Sommige kaarten houden het droog met een nieuw opbouwend hogedrukgebied, maar terug kouder met noordwestelijke winden. Andere modellen laten storingen en buienlijnen vanuit het noorden doordringen met neerslag. Die neerslag kan zelfs winters zijn met sneeuwbuien in het koudste scenario. Als het donderdagavond in de overgang regent kan dit mogelijk ook weer wat paddentrek opleveren, maar het ziet er naar uit dat vanaf vrijdagavond het slot terug op de deur zal zitten.

Met de dieren van vrijdagavond 26/02 erbij zitten we aan een subtotaal van 1.118 , aan aantal dat de komende week niet of nauwelijks zal aandikken. We zitten in een onderbreking van de paddentrek. Voorlopig heeft het dus weinig zin om naar de actieplaatsen te komen. Onze dagverantwoordelijken controleren wanneer zij dat nodig achten.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 11/2021 - 26/02: Nooit geziene topavond in de maand februari


Opnieuw een ruime opkomst van paddenrapers en dat was broodnodig: we telden maar liefst 345 dieren!
Overdag werd het nog even heel zacht met 18 graden en de nodige zon. In de namiddag trok de hemel geleidelijk aan dicht en tegen 16.00 uur vielen in Duffel de eerste druppels in de vorm van een bui, daarna werd het even terug droog. De voorspelde onstabiliteit voorafgegaan aan het koufront was gearriveerd. Het eigenlijke front trok rond 18.00 uur over met regen. De temperatuur was stevig gezakt naar nog altijd een milde 9 à 10 graden. Ook de wind stond plots uit de noordhoek en vanaf 19.00 uur regende het zelfs een half uurtje stevig door. 9 graden, een pak frisser dan gisteren maar dus eindelijk regen dat moest dus wel paddentrek opleveren. Door het bewolkte weer was het merkelijk vroeger donker en iets voor half zeven werd de eerste pad van de avond al gevonden. Pas tegen 18.40 uur kwam de trek echt op gang en met momenten was het plaatselijk weer volop rapen geblazen. Mijn oproep om te komen was goed opgevolgd en al snel liepen er in een soms gietende regen tal van enthousiaste ploegen rond. Die waren meer dan welkom want er was ook wel wat verkeer op de wegen. Door jullie aanwezigheid konden we niet alleen collectief dieren redden door ze te verzamelen in de emmers maar ook door de snelheid van het verkeer te matigen. Zeven verkeersslachtoffers op zo'n groot totaal is echt wel een puikee prestatie, bedankt daarvoor!
Door de nattigheid waren donderdagavond ook de kikkers present, zowel bruine als groene (vooral meerkikkers). Het aantal kikkers dikte goed aan met zeven groene kikker en maar liefst 15 bruine. Het aantal padden liep op tot 299 dieren, daarbij nog enkele salamanders en je komt uit op 345 dieren in totaal. Zoveel dieren hebben we ooit al meegemaakt (het record staat op 979 dieren) maar nog nooit in de maand februari. De extreem zachte periode heeft de amfibieën duidelijk uit hun winterslaap gewekt maar voor een piekavond was dus ook vocht nodig. Dat het daarbij maar 9 graden was, was duidelijk bijzaak, vooral de regen kwam mooi op tijd. Na het half uur regen tussen 19.00 uur en 19.30 uur werd het droog en om 21.30 uur leek de paddentrek quasi voorbij.
Met die 345 dieren hebben we nu al een subtotaal van 1.109 dieren. Hiermee laten we de jaren 1996 - 1999 en 2012 - 2017 achter ons. In die jaren werden geen 1.000 dieren gehaald als eindcijfer. Als we naar vorig jaar kijken dan hebben we nog zo'n 500 dieren om het aantal van 2020 te evenaren, het record van 2.599 dieren is nog heel ver weg maar mathematisch nog altijd een haalbare optie. Nog nooit hadden we al een subtotaal van meer dan 1.000 dieren in de maand februari. De trek kan dus nog alle kanten uit ...
De kans dat de paddenoverzet vanaf vrijdagavond gaat sputteren is bijzonder groot. Een nieuw hogedrukgebied legt de weerkaarten opnieuw volledig droog, alleen ligt dat hoog ten westen van ons, waardoor er noordelijke tot noordoostelijke luchtstromingen op gang komen. Vrijdag 26 februari houden we het overdag met zowat een normaal zachte 10 graden voor bekeken. Het klaart ook uit vanuit het westen en in de avond vertaalt dat zich niet alleen in droog weer, maar door de brede opklaringen ook in snel afkoelende avonden en nachten met grond- of zelfs lichte nachtvorst. Dat weerscenario blijft zich zowat handhaven tot maandagavond 1 maart. Ook dinsdag 2 maart en woensdag 3 maart wijzigt er niets in het weerbeeld, alleen kantelt de wind naar het wat zachtere zuidoosten en zuiden waardoor we vooral overdag terug wat temperatuurstijging kunnen boeken tot misschien wel 16 graden. De nachten blijven koel maar de avonden waarschijnlijk een tikkeltje zachter.
Daarom gaan we van een piekavond naar een rustiger avond met vooral paddentrek vlak na de schemering die wat later waarschijnlijk volledig stilvalt. We gaan dus naar code geel, heel misschien nog oranje, dat zal vrijdagavond blijken. Wat vrijdagavond gebeurt zal de referentie zijn voor zaterdag-, zondag- en maandagavond.
Je mag vrijdagavond 26 februari langskomen, want er zal gecontroleerd worden door dagverantwoordelijken, maar een garantie op (veel) dieren kan ik niet geven.


-------------------------------------------------------

Hylakrant 10/2021 - 24/02: Opnieuw code rood, maar wel minder dan 200 dieren.
Jullie waren vanavond weeral talrijk aanwezig, waaronder een paar nieuwkomers. Opnieuw hebben we een fraai resultaat met slechts zes verkeersslachtoffers op 182 dieren.
Het weer was weer extreem zacht: we gingen we met 15 à 16 graden de avondschemering in. De dieren begonnen er onmiddellijk aan, niet zo massaal als gisteren maar bijna elke ploeg vond wel wat dieren, op sommige plaatsen werden er groepjes gevonden. Het koelde niet echt af, maar wel iets sneller dan vorige nacht. Om 21.30 uur bij zowat 11 graden en helder weer werd besloten de actie stop te zetten met 182 dieren als eindresultaat. Ons subtotaal komt daarmee op 764 dieren. Hiermee komt de paddenoverzet stilaan in de middenmoot te staan. Wetende dat het nog altijd maar februari is zullen we met grote zekerheid nog stijgen.
Donderdagavond krijgen we interessante voorwaarden om tot een piekavond te komen. Overdag kan het nog 17 graden worden,  's avonds zullen er vrijwel zeker wolken zijn (mogelijk volledig betrokken) en waarschijnlijk zelfs regen. De timing is nog onduidelijk, maar de kans dat het zal gebeuren is reëel. Enig minpuntje zou kunnen zijn dat de wind al naar het noorden is gedraaid.
De regenzone is verbonden aan een koufront dat oostelijk kan opschuiven omdat het hogedrukgebied boven centraal Europa verzwakt. De strakke warme zuidenwind zwakt af, wordt tijdelijk westelijk om dan na de passage van het front door te kantelen naar noordelijke richtingen omdat er zich achter het koufront een nieuw hogedrukgebied gaat positioneren boven de Noordzee. Hiermee komen we vanaf vrijdag in een minder zachte luchtsoort terecht. Door het hogedrukgebied droogt het op en klaart het uit, maar de temperaturen boven de 15 graden zijn we kwijt. Vrijdagavond zal de paddentrek temperen of zelfs stilvallen. Door de andere luchtsoort en het ontbreken van wolken zal het heel snel afkoelen van zodra de zon onder gaat en is er zelfs kans op grondvorst in de loop van de nacht. Als dit inderdaad het geval is, komen er maar enkele waaghalzen te voorschijn of wordt het helemaal niets. Dat zal ook dan ook zaterdag en zondag het geval zijn. Wellicht blijft het zo tot 5 maart. De meeste modellen geven overdag een geleidelijke stijging omdat het hogedrukgebied opschuift waardoor er meer oostelijke en zelfs zuidoostelijke wind zal zijn, die iets zachter is en waardoor we mogelijk opnieuw 15 graden kunnen halen. Door de continentale lucht zullen de nachten eerder koeltjes zijn en blijven.
Samengevat: donderdagavond is het alle hens aan dek, daarna zal de trek matigen of misschien zelfs volledig stilvallen. Wil je komen helpen dan kunnen we zeker op donderdagavond alle hulp gebruiken.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 09/2021 - 23/02: meer dan 200 dieren gered


Jullie waren vanavond met vele bubbels massaal aanwezig en dat was ook erg nodig. Door jullie aanwezigheid werd het aantal verkeersslachtoffers beperkt tot drie, terwijl er meer dan 200 dieren konden gered worden. Prachtig teamwork om de voorlopig drukste paddentrekavond van 2021 mee te besluiten.
Het weer was extreem zacht: met een goede 15 graden gingen we de avondschemering in. In tegenstelling tot eergisteren stond er nu wind en ook al was het bijna helder weer, het koelde nauwelijks af. De dieren begonnen er onmiddellijk aan na het invallen van de duisternis. Tussen 18.50 uur en 19.25 uur leek het op vele plaatsen wel paaseieren rapen, zoveel padden kwamen er van alle kanten de weg op. Bij bepaalde mensen was de bodem van de emmer snel gevuld. Zo plots als het begon viel het ook terug. Rond 19.30 uur werd er slechts hier en daar nog eentje gevonden en zo bleef het doorgaan tot 20.45 uur. Vanaf 20.30 uur waren de meeste gezinnen vaak met kinderen (hopelijk heel tevreden over de avond) al terug huiswaarts gekeerd.

Er werden door de dagverantwoordelijken nog controleritjes gedaan maar op enkele dieren na werd er bijna niks gevonden. Het bleef nochtans uitermate zacht met zo'n 13 graden. Een laatste controlerit om 22.00 uur. leverde niets meer op. Waarom is voor mij een raadsel, want het was nog altijd even zacht.
Ons subtotaal is nu aangedikt tot 582 dieren. Drie slechte jaren (1996, 1997 en het rampjaar 2014) in de 26 jarige historiek van het Senthout laten we daarmee al achter ons.
Hoe moet het nu verder met onze paddentrek?
Morgen woensdag 24 februari mogen we er vanuit gaan dat het opnieuw prijs zal zijn in de avond. Overdag zou het wel eens 20 graden kunnen worden met een vierde warmterecord tot gevolg. Minstens code rood dus op basis van wat we vanavond gezien hebben. Deze temperaturen maken we maar heel zelden mee tijdens de paddentrekperiode, zeker in februari. Echte referenties hebben we dus niet.
Overmorgen donderdag 25 februari wordt ook nog een interessante avond. Het scenario dat dan op tafel ligt is voor ons meer vertrouwd. Overdag wordt nog steeds warme lucht aangevoerd, maar vanuit het westen komt een koufront aan. Door de hogedrukwerking is het fel verzwakt, maar meer en meer modellen geven toch wat gedruppel tot zelfs 1 tot 2 liter per vierkante meter water. Andere modellen geven hoogstens wat motregen of helemaal geen neerslag. De avond zal nog zacht verlopen met temperaturen die tussen de 10 en 15 graden liggen en dus mogelijk ook (een beetje) nattigheid. Als dit scenario doorgaat zou het wel eens een echte piekavond worden. Achter het koufront wordt de warme Afrikaanse lucht vervangen door noordwestelijke luchtstromingen en afhankelijk van de vorm van het nieuwe hogedrukgebied dat zich manifesteert, zelfs noordelijke of noordoostelijke luchtstromingen.

Dat scheelt natuurlijk heel wat op thermisch vlak. Vrijdag zijn we de maxima van 15 graden of meer dan ook kwijt. We zullen het moeten doen met nog altijd zachte 10 tot 13 graden overdag. Vrijdagavond zal het afhangen van de nog aanwezige bewolking of het snel zal afkoelen. Ik denk dat er nog een klein piekje zal zijn in de vooravond en dat dan de zaak volledig plat valt. Mogelijk zitten we na vrijdagavond met een onderbreking van de hele paddentrek want de hele week zou er noordoostelijke wind zijn. Het gevolg is kurkdroog zonnig weer met lagere maxima rond 10 à 12 graden met grondvorst in de nachten. Niet iets waar padden meteen vrolijk van worden maar wel normaler weer voor februari en maart.
Samengevat: tot en met donderdagavond is het alle hens aan dek, daarna zal de trek matigen of misschien zelfs volledig stilvallen.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 08/2021 - 22/02: De drukste avond tot nu toe


Eerst en vooral welkom aan alle nieuwe abonnees. Ik heb zojuist tien mensen toegevoegd voor de Hylakrant. Heel fijn te zien dat er ook dit jaar veel interesse is voor de paddentrek. Voor velen is het net leuk die paddenoverzet in coronatijden. Deze activiteit kan perfect coronaproof gedaan worden: lees ook de coronamaatregelen elders op deze pagina). We hopen onze nieuwe abonnees snel op een paddenoverzetavond te ontmoeten!
Nu het verslag van maandagavond 22 februari, de drukste avond tot nog toe. Met 142 dieren mag deze avond gerust een code rood avond genoemd worden. Het was een rare avond met om 19.00 uur 12 graden op de thermometer na alweer een tweede recordwarme dag. In tegenstelling tot zondag was het vandaag zwaar bewolkt en dat temperde duidelijk de temperatuurval. Om 22.00 uur was het zelfs 13 à 14 graden, een graad warmer dan tijdens de schemering.
Onze dagverantwoordelijke meldde me dat de paddentrek zeer traag op gang kwam ondanks de snellere duisternis. Er waren veel helpers, in het begin zelfs meer helpers dan padden. Naarmate de avond vorderde begonnen we meer en meer dieren te vinden. Het uiteindelijk resultaat om 22 uur bedroeg 97 mannetjes, 19 vrouwtjes, 6 amplexus en 6 slachtoffers, in totaal dus 134 padden. Verder waren er ondanks de droge omstandigheden ook bruine kikker (2 mannetjes en 1 juveniel), kleine watersalamander (1 mannetje, 2 wijfjes) en Alpenwatersalamander (1 vrouwtje en jammer genoeg ook 1 verkeersslachtoffer).
Dinsdag 23 en woensdag 24 februari blijven we nog steeds in die warme Noord Afrikaanse subtropische lucht zitten. Er worden opnieuw dagrecords verwacht overdag van 17 tot 18 graden en woensdag misschien zelfs plaatselijk 20 graden. Die avonden zullen opnieuw zeer zacht ingaan, waarschijnlijk een graad of 14. Wellicht zal er minder bewolking zijn dan de voorbije avond, maar helemaal wolkenloos zal het niet zijn dinsdagavond. Woensdagavond wordt wel helder want zelfs verzwakte storingen maken dan geen schijn van kans door het hogedrukgebied dat zich versterkt in onze richting en stilaan met zijn kern dichterbij komt. Zowel de wind als de bewolking zal bepalen of het zal afkoelen en hoe snel dan wel. Ik durf toch opnieuw te gaan voor code rood of minstens oranje de komende twee avonden.
Een weeromslag begint op donderdag 24 februari na een zonnige start. Het kwik haalt nog met moeite een nog altijd zeer mooie 15 graden. Een Atlantische storing wringt zich tussen twee hogedruk kernen (een boven de Golf van Biskaje en een boven Centraal Europa) en probeert vanuit het westen binnen te dringen. Dit koufront of wat er nog van overblijft bestaat vooral uit een wolkenband. Andere weermodellen geven toch nog druppels of zelfs nog enkele liters regen die zou vallen in de nacht van donderdag op vrijdag. Samen met deze storing draait de wind van zuid over west naar meer noordelijke richtingen. De temperaturen overdag boven de 15 graden verdwijnen daardoor volledig. Het hogedrukgebied gaat rondhangen boven de Noordzee en vanuit het noordoosten wordt het frisser naar slechts 9 of 12 graden overdag, nog altijd zacht voor einde februari. Zal dit nog zacht genoeg zijn voor paddentrek? De avonden zullen veel koeler de schemering ingaan en de nachten leveren mogelijk zelfs een graadje grondvorst op. Vanaf vrijdagavond, wanneer we de Noord-Afrikaanse lucht kwijt zijn, geven we dan ook code geel en bestaat zelfs het risico dat de paddentrek stilvalt of maar eventjes piekt in de vroege avond.
Zover is het nog niet, voorlopig gaan we het aantal wellicht nog serieus aandikken van dinsdag- tot donderdagavond. Momenteel ligt het subtotaal rond de 375 dieren. Hiermee laten we het dieptepunt jaar 2014 al achter ons, maar in goede jaren zouden hier toch nog minstens 1000 dieren moeten bijkomen. We zitten dus nog maar in het prille begin van de paddentrek.
Samengevat: de komende avonden zou het dus wel eens druk kunnen worden met minstens matige trek. Vanaf vrijdagavond zal het een pak minder worden en dreigt een kwakkeltrek of zelfs een onderbreking van de paddentrek.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 07/2021 - 21/02: Kleine verschillen, grote gevolgen voor de paddentrekintensiteit


Zaterdagavond werden net geen 100 dieren gevonden en geen 80 zoals in vorige Hylakrant vermeld: er was immers al een emmertje afgezet waarvan ik pas vanmorgen de gegevens doorkreeg.

Zondagavond werd slechts een licht oranje avond met 25 mannetjes, 13 wijfjes pad, de eerste twee koppels en nog een alpenwatersalamander. In totaal dus 41 dieren, nog niet de helft van zaterdagavond. De twee koppels tonen dan weer aan dat de paddentrek echt begonnen is.
Even de verschillen duiden tussen zaterdag- en zondagavond.
Zaterdag werd het ruim 16 graden met een voelbare zuidenwind, zondag 18 graden (met een nieuw dagwarmterecord) met veel minder wind. Ondanks die twee graden verschil gingen beide schemeringen in met 14 graden. De bries en de sluierwolken waren er zaterdagavond nog. Vanavond was kraakhelder (geen wolken) en het was eerder windstil (geen voelbare zuidelijke bries). Beide avonden waren kurkdroog.
Het gevolg van deze weersomstandigheden was dat zaterdag het kwik heel erg traag zakte. Zo was het om 20.00 uur nog altijd 12 graden. Vanavond was dat helemaal anders. Om 19.00 uur zakten we al richting 10 graden en om 20.00 uur hielden we nog slechts 8 graden over. Vanaf 20.15 uur dook het kwik nog verder weg naar slechts 7 graden, de kritische temperatuursgrens. Het gevolg was dat de paddentrek die na 19.00 uur al over zijn avondpiekje was helemaal stil viel.
Waarschijnlijk was het ontbreken van de wind de reden dat het vanavond zo snel afkoelde in combinatie met de heldere lucht. Vlakbij de grond ontsnapt nog altijd koude uit grond van de winterse periode vorige week. Door het windstille weer kon die koudere lucht zich niet met de zachte lucht vermengen en daardoor koelde het sneller af. Neem daarbij dat er geen wolken waren om de afkoeling af te remmen en je krijgt dus dit resultaat. Thuisgekomen in de bebouwde kom was het trouwens een pak warmer met 10 graden.
Wat dus op het eerste zicht eenzelfde type avond leek, is voor de paddentrek toch iets totaal verschillend. De kleine verschillen leiden tot verschillende trekintensiteit. Het toont nog maar eens aan dat het kleinste verschil een goeie voorspelling bemoeilijkt.
Wat dan voor maandagavond 22 februari? Zoals het er nu naar uitziet begint de dag met volop zon, maar komen er wat meer wolken in de namiddag. Waarschijnlijk valt er een nieuw dagrecord uit de kast met mogelijk zelfs een 20 graden. Die wolken hangen samen met een heel zwak front dat vanaf het westen tracht binnen te dringen. Die wolken pakken we mee naar de avond want het front zou bij ons zijn laatste vocht verliezen en oplossen onder invloed van de hoge druk en de uitdrogende zuidenwind. De omstandigheden lijken dus meer op zaterdagavond dan zondagavond, dus zou de paddentrek wel eens intenser kunnen zijn.
Hoe dan ook, met temperaturen tot 20 graden maandag overdag, zal er paddentrek zijn. Hoelang die zal duren en hoe intens die zal zijn zal afhangen van een paar details. We houden het bij code oranje voor maandagavond, maar als het even meezit zit sluit ik een code rood zeker niet uit.

Heb je dus zin en tijd, kom gerust af en versterk ons team. Elk dier dat gered wordt is een goeie zaak, of het er nu 40 zijn of 100. Vlak na de schemering (vanaf 18.40 uur) zullen we er zijn!

-------------------------------------------------------

Hylakrant 06/2021 (niet gepubliceerd)

-------------------------------------------------------

Hylakrant 05/2021 - 20/02: Voor de eerste keer matige paddentrek


Na een eerste zonnige lentedag met maar liefst 17 graden was het kwik bij schemering gezakt tot 14 graden. De wind was goed voelbaar, maar ook zacht. Daarbij was het licht bewolkt (wolkensluiers) en kurkdroog. Dat bracht geen drukke avond, maar met 80 dieren mag je toch al van een stevige matige paddentrek spreken op het Senthout. Hoge temperaturen hebben wel degelijk een positieve invloed op de paddentrek, ook al is het dan kurkdroog. Het piekte even tussen 18.40 uur en 19.20 uur, maar later viel de trek wat stil ook al werden er toch nog dieren gevonden. Tegen 20.30 uur stokte de paddentrek in intensiteit en rond 21.30 uur werd na nog een controleritje de paddenoverzetavond afgesloten.
Op een alpenwatersalamander na werden allemaal padden gevonden, vooral mannetjes maar toch ook al 19 vrouwtjes wat duidt op echte paddentrek! Dankzij de talrijke opkomst bleef het aantal verkeersslachtoffers beperkt tot drie. 
Na vanavond kunnen we echt wel stellen dat de paddentrek echt is begonnen. Omdat we de komende dagen hetzelfde weertype verwachten tot zeker woensdag en wellicht ook nog donderdag, durven we te stellen dat er ook de komende avonden minstens matige paddentrek zal zijn. Of deze paddentrek nog heviger zal worden moet blijken de komende avonden.

Tot minstens woensdagavond blijft het overdag ruim boven de 15 graden. Met een strakke zuid of zuidoostenwind wordt nog steeds Noord-Afrikaanse warme lucht aangevoerd. Het blijft daarbij meestal zonnig en vooral kurkdroog. Vanaf woensdag zou de hogedrukkern in beweging komen en via onze streken van Centraal Europa naar de Britse eilanden trekken. Als dit scenario doorgaat draait de wind van een zuidelijke naar een noordelijke richting en verliezen we de maxima van 15 graden. We zullen dan tevreden moeten zijn met zo'n 10 graden overdag. De zon zou wel blijven, maar ook de nachten worden ook een pak koeler. Wellicht zal de paddentrek dan serieus getemperd worden.
Tot woensdag houden we het bestaande weertype met heldere maar milde avonden rond 12 à 14 graden wat minstens tot matige paddentrek moet leiden. Daarom deze oproep: kom ons helpen. Iedereen is welkom vanaf schemering, bij helder weer is dat om kwart voor zeven. Ook al is het weer niet echt ideaal, we geven na wat we vanavond hebben gezien een zeer grote garantie op dieren.
Mede dankzij jullie allemaal kunnen we het aantal verkeersslachtoffers binnen de perken houden en daar doen we het uiteindelijk voor.

Onze dagverantwoordelijke (herkenbaar aan de fluohesjes met paddendriehoek) is vanaf nu elke avond op terrein. Spreek ze gerust aan!

-------------------------------------------------------


Hylakrant 04/2021 - 19/02: Zal de paddentrek losbarsten dit weekend?


De dooi is op hier en daar nog wat smeltend ijs in de poelen na voltooid. Vavanf dinsdag werd er opnieuw gecontroleerd en dat leverde enkele vroege trekkers op. Dinsdag regende het bij 9 graden, woensdag was het droog maar zachter (11 graden), gisterenavond regende het dan weer wel maar was het slechts een goede 6 graden. We vreesden voor een matige trek gisterenavond, maar die bleef ondanks de regen uit omdat het te fris was. Toen de schemer inviel waren we  duidelijk al in de koudere lucht achter het koufront beland. Vanaf 20.00 uur was het front helemaal weg en klaarde het helemaal op. Tegen de ochtend leidde dit zelfs tot een graadje nachtvorst aan de grond.
Die frisse lucht nemen we vandaag nog mee. Vandaag wordt het waarschijnlijk net wel of net geen 10 graden, nog altijd hoge temperaturen voor de tijd van het jaar, maar duidelijk minder zacht dan de afgelopen dagen. Een volgend niet actief front kondigt zich aan met voornamelijk hoge bewolking. Dit niet actief front is een warmtefront en zet een bijzondere situatie op gang voor het komend weekend en zelfs minstens de eerste helft van volgende week. We komen in een weersituatie terecht waarmee we ondanks de 30 jaar ervaring niet echt goed weten wat ze zal betekenen voor paddentrek. Vanaf zaterdag zal de lente volop doorbreken met dagtemperaturen die ruim boven de 15 graden gaan, sommige weermodellen spreken van 19 graden. Een hogedrukgebied boven Centraal Europa en een lagedrukgebied ver boven de oceaan zorgen voor een strakke zuidelijke stroming recht vanuit Noord Afrika. Die twee grootmachten blijven tot minstens midden volgende week ter plaatse rondjes draaien. Door de hoge druk komt regen er niet in, hoogstens kan een sterk verzwakt front met meer wolken misschien dinsdag ergens doordringen.
Door die Noord-Afrikaanse lucht zullen wellicht tal van warmterecords sneuvelen en dan zou je zeggen: dan moeten die padden, kikkers en salamanders toch te voorschijn komen? Was het maar zo eenvoudig.

Mocht men nu 14 graden en regen voorspellen of minstens Atlantische zachtheid met vochtige lucht, dan zeg ik: alle hens aan dek. Met deze weerberichten weet ik het niet zo goed. We hebben dit weertype in 30 jaar nog nooit zo vroeg in februari meegemaakt. Het wordt dan wel warm overdag, zelfs de nachten zouden ondanks de heldere hemel heel mild verlopen, maar de vraag is: zal het vochtig genoeg zijn om de paddentrek echt op gang te trekken? We zullen dus echt weer bijleren de komende avonden.

De afgelopen avonden hadden we al een beetje paddentrek, maar het ging altijd om een tiental dieren (bijna uitsluitend mannetjes pad), typisch voor de voorhoede. Hiermee staat ons subtotaal voor 2021 rond de 100 geregistreerde dieren. 

Wellicht zullen de warme dagen de komende avonden nog extra mannetjes wakker maken die ondanks de droogte toch aan de trek beginnen ... of zullen de temperaturen er toch voor zorgen dat de paddentrek massaal op gang komt? Zaterdagavond of misschien vanavond zal er misschien al enige duidelijkheid komen. Vanavond verwacht ik hoogstens een herhaling van de vorige avonden: een tiental dieren (code geel dus). De temperatuur zal immers maximum 8 à 10 graden zijn, vergelijkbaar met afgelopen woensdagavond. Wellicht koelt het, afhankelijk van de bewolking, zelfs een beetje sneller af.
Er zal de komende avonden altijd gecontroleerd worden en we zullen elke avond opnieuw moeten evalueren. Breekt het zaterdag los? Ik moet zelfs na 30 jaar het antwoord schuldig blijven, maar het antwoord volgt zeker na zaterdagavond.
Voorlopig hou ik het op code geel voor vanavond net zoals de voorbije avonden. Zaterdagavond zal het minstens ook code geel zijn, maar het kan evengoed oranje of zelfs rood kleuren. Als zaterdagavond zou rood kleuren, dan weten we dat dit ook zondag en wellicht heel de volgende week het geval zijn: dan is de echte paddentrek opgestart. Blijft het zaterdag bij code geel, dan blijft het wachten op ideaal paddentrekweer. Mocht dinsdagavond het eerder genoemd verzwakt front met bewolking overtrekken, kan dit misschien wel het zetje zijn dat we dan nodig hebben, maar het is alles behalve zeker dat dit front erin komt.
Je mag zeker komen: mocht het rood kleuren kunnen we zeker alle hulp gebruiken. Voorlopig kunnen we echter geen garantie op veel dieren geven. Wil je een fijne avondwandeling maken en de weinige padden en salamanders die de weg over kruipen redden: kom dan gerust af. Wordt het toch wat drukker dan zijn we heel blij dat onze harde kern extra hulp krijgt. Zijn er geen padden, dan is er altijd kans op uilen, zeker de steenuilen die roepen bijna elke avond en trekken zich van het weer niks aan.
Gezien de heldere condities die verwacht worden, mag je naar de afspraakplaats komen vanaf 18.45 uur, bij betrokken weer is het wat vroeger. Voor de nieuwe abonnees (steeds meer): de paddentrek begint vlak na schemering, overdag zal je zeker in deze fase van de trek geen paddentrek zien.

-------------------------------------------------------


Hylakrant 3/2021 - 15/02: Einde van de winterkou: herstart van de paddentrek?


Begin februari was er eventjes wat paddentrek en werden er al 70 dieren geregistreerd. Dat pril paddentrekopstootje werd abrupt beëindigd met een vriesweek met taferelen uit een ouderwetse winter.
Ondertussen wordt de winter weggejaagd door zachte lucht die binnensijpelt. Alle weermodellen geven aan dat de dooi definitief is en vorst, voorlopig althans, tot het verleden behoort.
Vandaag regent het, maar met nog volop vorst in de grond, sneeuw die nog moet wegsmelten en dichtgevroren waterpartijen moeten we nog niet meteen vrezen dat de neerslag ervoor zorgt dat de paddentrek meteen losbreekt.
Alle weermodellen zijn het er over eens: de dooi zet zich zeker door met eerst een aantal Atlantische storingen en temperaturen die vanaf morgen overdag in de dubbele cijfers gaan. Naarmate de week vordert zouden die storingen minder actief worden door de werking van een hogedrukgebied dat zich boven Zuid Europa verder ontwikkelt en uitbreidingsplannen heeft naar onze streken. In tegenstelling tot zijn voorganger van twee weken geleden brengt dit hogedrukgebied geen kou, maar met een zuidenwind net warmte vanuit Spanje. Heel wat weermodellen stellen dat in het komende weekend het kwik overdag zelfs kan doorschieten tot een abnormaal hoge 17 of 18 graden. Daarbij schijnt de zon geregeld waardoor we van de winter bijna in de zomer belanden. Door de vele opklaringen zal het in de avond wel redelijk snel afkoelen maar tot nachtelijke vorst komt het zeker niet. De luchtvochtigheid zal zeker in het weekend laag zijn. Of dit er ook voor gaat zorgen dat ook de paddentrek op gang komt valt nog te bekijken. Met dit soort drastische overgangen op korte tijd van diepvrieskou naar warmte hebben we maar weinig ervaring. Hoe snel zal het ijs van de dichtgevroren poelen verdwenen zijn? Na het weekend verplaatst het hogedrukgebied zich westelijk waardoor door wind via oost naar noord door zal kantelen. Op thermisch vlak verliezen we de 15 graden overdag naar meer normale temperaturen van om en bij de 10 à 12 graden maar nog steeds droog en eerder zonnig weer. Samen met de dagtemperaturen dalen ook de nachttemperaturen met misschien een graadje grondvorst. Ondanks de noordenwind geraakt de winter niet tot bij ons.
Met deze moeilijke weersvooruitzichten en gelet op het gegeven dat de normale paddentrekperiode nu wel mag starten, is de zekerheid dat er geen paddentrek is zoals de afgelopen week is wel stilaan voorbij. De waakzaamheid wordt aangescherpt en bij twijfel wordt er gecontroleerd op het terrein. Beweegt er iets dan zal de volgende Hylakrant dat zeker rapporteren en kunnen nieuwe voorspellingen gedaan worden, voorlopig houden we het bij code groen tot er duidelijkheid komt.

-------------------------------------------------------


Hylakrant 2/2021 - 04/02: Wordt de prille paddentrek door winterweer in de kiem gesmoord?


De afgelopen avonden was er al wat paddentrek. Vooral salamanders waren op stap, maar eigenlijk konden we alle soorten waarnemen, zelfs groene kikker werd al meermaals gevonden en ook het aantal bruine kikkers was merkwaardig. In totaal zitten we nu aan een zestigtal geregistreerde dieren op Senthout.
We zitten dan ook in vochtige subtropische zeelucht die vanuit Spanje wordt aangevoerd. Gisteren leverde een depressiekern een hele plas water waardoor de beekvalleien volledig blank staan. Dankzij de ingrepen die vaak onder impuls van Natuurpunt gebeuren in de beekvalleien hielden de meeste woningen het bij ons droog.
Ideaal paddentrekweer was het dus de afgelopen avonden. Mochten we dit weer al enkele weken later in februari of in maart gehad hebben dan zou het nogal pieken. Maar het is nog vroeg en voor die voor die arme vroege trekkers misschien wel veel te vroeg, want er is wat aan de hand op de weerkaarten. Niet alleen dreigen er voor ons vervelende winterperikelen, de padden, kikkers en salamanders die nu al wakker zijn zouden zich beter bedenken en hun winterslaap voortzetten.
Tot zaterdag is er bij ons niet veel aan de hand, maar 100 km ten noorden van ons in Nederland lijkt het wel de noordpool te worden. We blijven in de subtropische lucht zitten, maar arctische lucht vanuit de Noordpool zakt naar het zuiden en de botsing zal ergens gebeuren boven de Lage landen. De meeste weermodellen geven de ultieme botsing aan ergens boven Midden Nederland, in het land van Maas en Waal. Waar die twee luchtsoorten samenkomen kan er van alles gebeuren: ten zuiden veel regen, ten noorden veel sneeuw en daartussen ijzel en ijsregen. Door het stevige temperatuurcontrast kan er ook storm opsteken. Het zou dus best kunnen dat er zaterdagavond nog paddentrek is in de zachte subtropische lucht en dat het enkele uren later sneeuwt of ijzelt als die wintergrens wat doorzakt naar het zuiden. Bakken water maar in welke vorm hangt af waar je je juist bevindt. Hoe meer naar het noorden hoe meer kans op sneeuw, ijzel of ijsregen, hoe meer naar het zuiden hoe meer kans op doodgewone regen en zelfs relatief zachte temperaturen.
Zeker tot vrijdagavond blijven we in die zachte lucht zitten met mogelijk prille paddentrek. Vanavond en morgenavond worden controles uitgevoerd door onze actieplaatsverantwoordelijke. Je mag altijd een handje gaan helpen want ook tijdens zo'n zwakke avonden is het verkeer onverbiddelijk, verwacht echter geen massa dieren. Zaterdagavond is nog te bekijken en hangt zuiver af waar die wintergrens zich bevindt en hoe die luchtsoorten zich vermengen in de overgangszone.
Daarna zou de winter zich nog wat verder doorzetten tot in Noord Frankrijk en dus vanaf vrijdagavond, mogelijk pas vanaf zaterdagavond, wordt de paddentrek in de kiem gesmoord. De hele week zou het koud blijven en voorlopig is nog het onduidelijk wanneer en of er dooi komt, hoever die doorstoot en in hoeverre dit tot paddentrekweer leidt. Mogelijk gaan de plassen allemaal dichtvriezen en krijgen we vorst in de grond. Beter nu nog wat winteren dan in 2010 toen de winter pas eind februari ongenadig toesloeg terwijl de paddentrek al op volle gang was. Net op tijd die winteraanval nu zou je kunnen zeggen of het drama van 2010 zou zich opnieuw voltrekken. Vanaf 2010 gingen onze overzetcijfers achteruit tot 2014 het dieptepunt werd bereikt, daarna stegen ze terug langzaam aan en sinds 2018 zit de populatie terug zowat op peil. Die late winter van 2010 zat hier zeker voor iets tussen toen tien dagen alles dichtvroor met de diertjes erin.
Als de winter dan toch nog wil komen, dat hij het dan dit weekend maar doet!

Maar eerst dus nog twee avonden mogelijk prille paddentrek.


Hylakrant houdt jullie op de hoogte van het verder verloop. Geniet van nog eens echte winter (als het lukt?) de komende week.

-------------------------------------------------------

Hylakrant 1/2021 - 31/01: Start van de paddentrek?


Hier is de eerste Hylakrant van 2021, geschreven op een januaridag wanneer zachte oceaanlucht en koude vrieslucht uit Scandinavië boven ons land een robbertje aan het uitvechten zijn. In Duffel zitten we sinds 10.00 uur aan de koude kant en dat uit zich in (smeltende) sneeuwval. Vorig jaar was het wel anders, toen kregen we zowel op 30 als op 31 januari een nooit eerder geziene vroege paddentrek veroorzaakt door een minimum temperatuur van maar liefst 14 graden. Vanavond zal het helemaal niets zijn want de koude lucht zal het tijdelijk halen, maar dat betekent niet dat er nog niets geweest is.
Ook al sneeuwde het vandaag, de voorbije 24 uur zaten we nog aan de andere kant in de subtropische oceaanlucht samen met veel regen, zeker op 28 januari. De temperatuur gisterenavond was 8 graden. De avond ervoor was het zelfs 11 graden met een flinke scheut water. Deze twee avonden leverden in het paddenportaal vooral waarnemingen op van salamanders. Vaqn die dieren is bekend dat ze vroeg op wandel kunnen gaan. Op onze actieplaats werden niet alleen salamanders, maar ook al een eerste wijfje bruine kikker, enkele mannetjes pad en helaas ook al wat verkeersslachtoffers geteld. Zo staat de teller voor 2021 al op 15 geregistreerde dieren. Daar zal het in januari ook bij blijven want vanavond krijgen we mogelijk nog sneeuw of zelfs vrieskou, niet meteen paddentrekweer.
Vanaf dinsdag lijkt de zachte lucht het weer even te halen en schieten de temperaturen meteen terug in de dubbele cijfers samen met de nodige bakken regen. Vanaf donderdag lijkt de koude lucht dan weer het pleit te winnen en zou het ook droger worden door de invloed van een Scandinavisch hogedrukgebied. Helemaal zeker is dat nog niet want 50 km noordelijker of zuidelijker en we zitten in heel andere luchtsoorten. Volgens sommige weermodellen zou er in februari zelfs nog een heuse wintergolf komen, andere houden het bij wat winterprikjes afgewisseld met zachtere perioden, één ding is echter zeker: de koude lucht is nooit ver weg. Welk model ook gelijk heeft, beide zullen de paddentrek nog niet laten losbarsten zoals vorig jaar, maar met 28 en 29 januari in het achterhoofd weten we dat er bij ideale weersomstandigheden in de avond nu ook al iets kan bewegen. Laat ons hopen dat de winter of droger weer het halen, het zou ons werk vergemakkelijken.
De normale periode van paddentrek is normaal vanaf half februari tot zowat einde maart. Omdat de winters zachter worden schuift het begin van de paddentrek gemiddeld op naar een vroegere start. Dit is duidelijk te zien uit de gegevens in de paddenportaal. Wie nog niet overtuigd is dat er een klimaatopwarming/verstoring bezig is … het verloop van de amfibieëntrek vertelt ons iets anders.
En dan is er nog de covidpandemie: ook de paddenoverzet ontsnapt daar niet aan. Vorig jaar eindigde de paddenoverzet toen de epidemie begon. De laatste avonden werden zelfs in volledige lockdown uitgevoerd. Ook dit jaar zal onze paddenoverzet rekening moeten houden met de huidige “lockdown” en de maatregelen die gelden. Gelukkig kan een paddenoverzet perfect covidproof georganiseerd worden want eigenlijk is het niets anders dan de goeie vertrouwde avondwandeling, fietstocht of autorit binnen je eigen bubbel, alleen ben je gewapend met emmer en zaklamp en raap je amfibieën van de weg op wanneer je ze tegenkomt. Wat er dit jaar jammer genoeg niet bij zal zijn is de telling, de educatieve uitleg en het wegzetten van de dieren met z’n allen, want dat heet in covidtijden een verboden samenscholing.

De telling dient nu te gebeuren met maximum drie personen en op voldoende afstand van elkaar. Wanneer dieren van de ene emmer naar de andere emmer worden overgeladen dienen we dit te doen met de nodige afstand. We maken daarom de afspraak dat bij lediging van emmers een bubbel haar emmer op enige afstand plaatst. De dagverantwoordelijke maakt de emmer leeg met mondmasker op als de afstanden niet gerespecteerd kunnen worden en neemt de dieren mee in zijn of haar emmer. Wanneer er toch even wat closer contact is zet iedereen zijn mondmasker op. Nog iets over handen ontsmetten met gel en het oprapen van amfibieën. De ontsmettinggels zijn schadelijk voor de slijmlaag van amfibieën. We vragen dus geen ontsmettingsgel te gebruiken en dan meteen amfibieën vast te pakken. Moet je je handen toch ontsmetten dan moet je ze na de ontsmetting overvloedig spoelen met water. Als we met z’n allen deze regels volgen kunnen we de paddenoverzet volledig covidproof en amfibievriendelijk laten plaatsvinden en respecteren we de opgelegde regels van de overheid volledig.

Het is of zo werken of een massa doodgereden dieren risceren want de voorjaarstrek trekt zich niets aan van het coronavirus, de natuur blijft gewoon zijn ding doen. En ook al is er een soort lockdown de eerste verkeersslachtoffers bij onze amfibieën zijn nu al gevallen. Ze hebben onze hulp echt broodnodig.


Ziezo, het paddenoverzetseizoen 2021 is daarmee afgetrapt, maar op de eigenlijke match zal het nog wel even wachten zijn. Hylakrant houdt jullie op de hoogte wanneer het zo ver is.